راهنمای نصب و حذف برنامه در لینوکس با apt، dnf و pacman

یکی از اولین چیزهایی که کاربران تازه‌وارد به لینوکس با آن مواجه می‌شوند، نحوه نصب و حذف برنامه در لینوکس است. برخلاف ویندوز که معمولاً با دانلود فایل exe نصب انجام می‌شود، لینوکس از مدیران بسته (Package Managers) استفاده می‌کند که کار را هم ساده‌تر و هم امن‌تر می‌کنند.

در این راهنما، سه مدیر بسته محبوب لینوکس را بررسی می‌کنیم :
apt – برای توزیع‌های مبتنی بر دبیان (مانند اوبونتو)
dnf – برای توزیع‌های مبتنی بر ردهت (مانند فدورا)
pacman – برای توزیع‌های مبتنی بر آرچ مانند Manjaro

نصب و حذف برنامه با APT اوبونتو/دبیان

APT مخفف Advanced Package Tool مدیر بسته پیش‌فرض در اوبونتو، دبیان و توزیع‌های مشابه است.

نصب برنامه :

sudo apt update                # به‌روزرسانی لیست بسته‌ها
sudo apt install نام-برنامه    # نصب برنامه

مثال :

sudo apt install vlc

حذف برنامه :

sudo apt remove نام-برنامه     # حذف برنامه (با نگه‌داری تنظیمات)
sudo apt purge نام-برنامه      # حذف کامل برنامه + تنظیمات

مثال :

sudo apt remove vlc

جستجوی برنامه :

apt search کلمه-کلیدی

مثال :

apt search media player

نصب و حذف برنامه با DNF (فدورا/ردهت)

DNF مدیر بسته مدرن در فدورا، سنتاواس و RHEL است.

نصب برنامه :

sudo dnf update               # به‌روزرسانی لیست بسته‌ها
sudo dnf install نام-برنامه   # نصب برنامه

مثال :

sudo dnf install gimp

حذف برنامه :

sudo dnf remove نام-برنامه    # حذف برنامه

مثال :

sudo dnf remove gimp

جستجوی برنامه :

dnf search کلمه-کلیدی

مثال :

dnf search image editor

نصب و حذف برنامه با Pacman (آرچ/منجارو)

Pacman مدیر بسته توزیع‌های مبتنی بر آرچ است و سرعت بالایی دارد.

نصب برنامه :

sudo pacman -Sy               # همگام‌سازی مخازن
sudo pacman -S نام-برنامه     # نصب برنامه

مثال:

sudo pacman -S firefox

حذف برنامه :

sudo pacman -R نام-برنامه     # حذف برنامه
sudo pacman -Rns نام-برنامه   # حذف + وابستگی‌های غیرضروری

مثال :

sudo pacman -R firefox

جستجوی برنامه :

pacman -Ss کلمه-کلیدی

مثال :

pacman -Ss browser

نکات مهم در مدیریت بسته‌ها

 همیشه قبل از نصب و حذف برنامه در لینوکس update بزنید تا لیست بسته‌ها به‌روز باشد.
برنامه‌های Snap و Flatpak گزینه‌های دیگری برای نصب هستند.
برای نصب فایل‌های دانلودی (مثل .deb یا .rpm) می‌توانید از:

دبیان : sudo dpkg -i فایل.deb

ردهت : sudo dnf install فایل.rpm

کدام مدیر بسته بهتر است ؟

هر کدام مزایای خود را دارند:
apt – کاربرپسند و پایدار (مناسب برای تازه‌کارها)
dnf – پشتیبانی عالی از جدیدترین بسته‌ها
pacman – سریع و سبک

برای خرید یا میزبانی سرویس های خود با صفحه ایرانیکاسرور همراه باشید.